สี จิ้นผิง ปธน.จีน พบปะ โจ ไบเดน ปธน.สหรัฐฯ หารือฟื้นฟูทิศทางความสัมพันธ์

ภาพจากซินหัว

วันที่ 15 พฤศจิกายนตามเวลาท้องถิ่น ประธานาธิบดีสี จิ้นผิงของจีนพบปะกับประธานาธิบดีโจ ไบเดนของสหรัฐฯ ที่คฤหาสน์ฟิโลลี นครซานฟรานซิสโก ประมุขทั้งสองประเทศได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นอย่างลุ่มลึกว่าด้วยยุทธ์ศาสตร์ ภาพรวม และทิศทางของความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ และปัญหาที่เกี่ยวข้องกับสันติภาพและการพัฒนาของโลก

นายสี จิ้นผิงระบุว่า เวลานี้ โลกกำลังเผชิญกับการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่ไม่เคยมีมาก่อนนับร้อยปี จีนกับสหรัฐฯ มีทางเลือกสองอย่าง อย่างหนึ่งคือกระชับความร่วมมือด้วยความสามัคคี จับมือรับมือกับความท้าทายระดับโลก ส่งเสริมความปลอดภัยและความเจริญรุ่งเรืองของโลก อีกอย่างหนึ่งคือ ยึดแนวคิดเกมผลรวมเป็นศูนย์ ยั่วยุการต่อสู้กันระหว่างค่าย ทำให้โลกเดินไปสู่ความผันผวนและแตกแยก ทางเลือกสองอย่างเป็นตัวแทนทิศทางสองอย่าง จะตัดสินชะตากรรมของมนุษย์และอนาคตของโลก ในฐานะความสัมพันธ์ทวิภาคีที่สำคัญมากที่สุด ความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ ต้องพิจารณาและวางแผนภายใต้เบื้องหลังนี้

จีนกับสหรัฐฯ ไม่คบค้าไม่ได้ อยากจะเปลี่ยนอีกฝ่ายหนึ่งก็ไม่ใช่แนวทาง ผลการปะทะกันและเป็นปฏิปักษ์ต่อกันเป็นเรื่องที่ใครก็ยอมรับไม่ได้ การแข่งขันระหว่างประเทศมหาอำนาจไม่สามารถแก้ไขปัญหาที่จีนกับสหรัฐฯ สองประเทศและทั่วโลกเผชิญอยู่ โดยโลกนี้สามารถรองรับจีนกับสหรัฐฯ สองประเทศได้ ความสำเร็จของจีนกับสหรัฐฯ แต่ละประเทศเป็นโอกาสซึ่งกันและกัน

นายสี จิ้นผิงได้ตีความเอกลักษณ์แก่นแท้และความหมายแฝงของความทันสมัยแบบจีน และอนาคตการพัฒนาและความตั้งใจเชิงกลยุทธ์ของจีนอย่างลุ่มลึก นายสี จิ้นผิงระบุว่า การพัฒนาของจีนมีตรรกะและกฎของตน จีนกำลังผลักดันการฟื้นฟูประชาชาติจีนให้เจริญรุ่งเรืองอย่างรอบด้านด้วยความทันสมัยแบบจีน โดยจีนไม่เดินตามหนทางเก่าแบบล่าอาณานิคม ก็ไม่เดินตามหนทางคดเคี้ยวที่ประเทศเข้มแข็งแล้วก็ย่อมครองความเป็นเจ้า ไม่ส่งออกอุดมการณ์ ก็ไม่ดำเนินการปฏิปักษ์ทางอุดมการณ์กับประเทศใด ๆ ด้วย จีนไม่มีแผนการก้าวข้ามหรือทดแทนสหรัฐฯ ส่วนสหรัฐฯ ก็อย่ามีเจตนาที่จะกดขี่ยับยั้งประเทศจีนด้วย

นายสี จิ้นผิงระบุว่า การเคารพซึ่งกันและกัน อยู่ด้วยกันอย่างสันติ ร่วมมือเพื่อชนะร่วมกันเป็นทั้งประสบการณ์ที่กลั่นกรองจากความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ ในรอบ 50 ปี ก็เป็นการแนะแนวจากการปะทะกันระหว่างประเทศใหญ่ในประวัติศาสตร์ ควรเป็นทิศทางที่จีนกับสหรัฐฯ ควรใช้ความพยายาม ขอเพียงสองประเทศยืนหยัดการเคารพซึ่งกันและกัน อยู่ด้วยกันอย่างสันติ ร่วมมือเพื่อชนะร่วมกัน ก็สามารถก้าวข้ามความแตกต่าง แสวงหาวิธีที่ถูกต้องแห่งการอยู่ร่วมกัน

โดยการพบปะที่นครซานฟรานซิสโกครั้งนี้ จีนกับสหรัฐฯ ควรมีความปรารถนาใหม่ พยายามเสริมสร้างเสาหลัก 5 เสาแห่งความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ ประการแรกคือปลูกฝังความรับรู้ที่ถูกต้อง ประการที่สองคือร่วมควบคุมความแตกต่างอย่างมีประสิทธิภาพ ประการที่สามคือร่วมผลักดันความร่วมมือที่อำนวยประโยชน์แก่กัน ประการที่สี่คือร่วมแบกรับภาระหน้าที่ของประเทศใหญ่ ประการที่ห้าคือร่วมส่งเสริมการแลกเปลี่ยนด้านวัฒนธรรมและบุคลากร

นายสี จิ้นผิงได้ตีความหลักการและจุดยืนของจีนในปัญหาไต้หวัน โดยระบุว่า ปัญหาไต้หวันเป็นปัญหาที่สำคัญมากที่สุด ละเอียดอ่อนมากที่สุดในความสัมพันธ์จีน-สหรัฐฯ โดยจีนให้ความสำคัญกับถ้อยแถลงที่เกี่ยวข้องอย่างแข็งขันของสหรัฐฯ ในการพบปะกันที่เกาะบาหลี สหรัฐฯ ควรเปลี่ยนถ้อยแถลงที่ไม่สนับสนุน “ความเป็นเอกราชของไต้หวัน” ให้เป็นการกระทำที่เป็นรูปธรรม หยุดติดอาวุธให้ไต้หวัน สนับสนุนความเป็นเอกภาพอย่างสันติของจีน โดยจีนจะเป็นเอกภาพในที่สุด ก็ย่อมจะเป็นเอกภาพ

นายสี จิ้นผิงระบุว่า สหรัฐฯ ใช้มาตรการด้านการควบคุมการส่งออก การตรวจสอบการลงทุน การคว่ำบาตรแต่ฝ่ายเดียวที่เจาะจงต่อจีนอย่างต่อเนื่อง ทำลายผลประโยชน์ที่ชอบธรรมของจีนอย่างร้ายแรง การกดขี่แนวคิดวิทยาศาสตร์เทคโนโลยีจีนก็คือยับยั้งการพัฒนาด้วยคุณภาพสูงของจีน ลิดรอนสิทธิในการพัฒนาของประชาชนจีน การเจริญเติบโตของจีนมีตรรกะภายใน ซึ่งกำลังภายนอกขัดขวางไม่ได้ หวังว่าสหรัฐฯ ปฏิบัติต่อแนวทางของจีนอย่างเคร่งครัด ใช้ปฏิบัติการจริงยกเลิกการคว่ำบาตรแต่ฝ่ายเดียว สร้างสภาพแวดล้อมให้กับวิสาหกิจจีนที่ยุติธรรม เที่ยงธรรมและไม่เลือกปฏิบัติ

ประมุขสองประเทศยอมรับความพยายามของคณะสองฝ่ายเพื่อหารือตกลงหลักการชี้แนะของความสัมพันธ์ตั้งแต่การพบปะกันที่เกาะบาหลีเป็นต้นมา โดยเน้นว่า ต้องเคารพซึ่งกันและกัน อยู่ร่วมกันอย่างสันติ รักษาการติดต่อกัน ป้องกันไม่ให้เกิดการปะทะกัน ปฏิบัติตามกฎบัตรสหประชาชาติ ดำเนินความร่วมมือในส่วนที่มีผลประโยชน์ร่วมกัน ควบคุมปัจจัยการแข่งขันแห่งความสัมพันธ์ทวิภาคี โดยประมุขสองประเทศยินดีต้อนรับคณะทำงานสองฝ่ายให้เจรจาว่าด้วยประเด็นนี้ต่อไป

ประมุขสองประเทศเห็นพ้องที่จะผลักดันการเจรจาและความร่วมมือด้านต่าง ๆ ระหว่างจีน-สหรัฐฯ ซึ่งรวมทั้ง สร้างการเจรจาระหว่างรัฐบาลว่าด้วยปัญญาประดิษฐ์ จัดตั้งคณะทำงานว่าด้วยความร่วมมือด้านการปราบปรามยาเสพติดจีน-สหรัฐฯ ดำเนินความร่วมมือด้านการปราบปรามยาเสพติด ฟื้นฟูการติดต่อกันระหว่างเจ้าหน้าที่ระดับสูงระหว่างทหารสองประเทศ การพบปะด้านการทำงานระหว่างกระทรวงกลาโหมจีน-สหรัฐฯ การประชุมระบบการหารือว่าด้วยความปลอดภัยทางการทหารทางทะเลระหว่างจีน-สหรัฐฯ ดำเนินการพูดคุยทางโทรศัพท์ของผู้บัญชาการเขตรบระหว่างทหารจีน-สหรัฐฯ บนพื้นฐานแห่งความเสมอภาคและเคารพ ตกลงเพิ่มเที่ยวบินอีกเป็นจำนวนมากในต้นปีหน้า ขยายการแลกเปลี่ยนด้านการศึกษา นักศึกษาต่างชาติ เยาวชน วัฒนธรรม การกีฬาและวงการธุรกิจ เป็นต้น

ประมุขสองประเทศเน้นความสำคัญของจีนกับสหรัฐฯ ที่เร่งใช้ความพยายามรับมือกับวิกฤตสภาพภูมิอากาศในระยะเวลา 10 ปีที่สำคัญซึ่งรวมทั้งเวลานี้ด้วย ยินดีที่ได้เห็นทูตพิเศษด้านการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศของสองประเทศดำเนินการหารืออย่างแข็งขันเมื่อเร็ว ๆ นี้ เช่น ลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกภายในประเทศในทศวรรษที่ 2020 ร่วมผลักดันความสำเร็จแห่งการประชุมรัฐภาคีกรอบอนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ สมัยที่ 28 (COP28) ณ รัฐดูไบ เริ่มคณะทำงานเพื่อเสริมปฏิบัติการว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศในทศวรรษ 2020 แห่งศตวรรษที่ 21 ระหว่างจีน-สหรัฐฯ เร่งปฏิบัติการเพื่อรับมือกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ