นักเคมีหุ่นยนต์ AI ของจีนสังเคราะห์ตัวเร่งปฏิกิริยาเพื่อผลิตออกซิเจนบนดาวอังคาร

นักวิจัยกำลังทำงานกับนักเคมีที่เป็นหุ่นยนต์ปัญญาประดิษฐ์ที่มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่ง
ประเทศจีน เมืองเหอเฟย มณฑลอันฮุย ภาพถ่ายจากโทรศัพท์มือถือ เมื่อวันที่ 10 พฤศจิกายน พ.ศ. 2566
(ภาพโดย โขว ชาง/ซินหัว)

นักเคมีที่เป็นหุ่นยนต์ปัญญาประดิษฐ์ (AI-driven robotic chemist) ซึ่งพัฒนาโดยนักวิทยาศาสตร์จีน ได้สังเคราะห์และเพิ่มประสิทธิภาพตัวเร่งปฏิกิริยาโดยอัตโนมัติเพื่อสร้างปฏิกิริยาของออกซิเจนจากอุกกาบาตบนดาวอังคาร นับเป็นการนำเสนอโซลูชันที่มีประสิทธิภาพสูงและประหยัดพลังงานสำหรับการผลิตออกซิเจนบนดาวอังคาร

จากรายงานการศึกษาที่ตีพิมพ์ในวารสารเนเจอร์ ซินเธทอิค (Nature Synthetic) เมื่อวันจันทร์ นักเคมีหุ่นยนต์ปัญญาประดิษฐ์ ใช้โมเดลการเรียนรู้ของเครื่องในการระบุสูตรตัวเร่งปฏิกิริยาที่ดีที่สุดโดยอัตโนมัติและรวดเร็วจากองค์ประกอบที่เป็นไปได้มากกว่า 3 ล้านองค์ประกอบ การค้นพบที่ก้าวล้ำนี้แสดงให้เห็นถึงความเป็นไปได้ของนักเคมีนักเคมีหุ่นยนต์เอไอ ในการสังเคราะห์สารเคมีและวัสดุจากการสำรวจดาวอังคารโดยอัตโนมัติ

การมีชีวิตอยู่บนดาวอังคารจำเป็นต้องมีความสามารถในการสังเคราะห์สารเคมีที่จำเป็นต่อการอยู่รอด เช่น ออกซิเจนจากทรัพยากรท้องถิ่นบนดาวอังคาร อย่างไรก็ตาม นับเป็นงานที่ท้าทาย

หลักฐานล่าสุดเกี่ยวกับกิจกรรมทางน้ำบนดาวอังคารได้เพิ่มโอกาสในการผลิตออกซิเจนขนาดใหญ่ผ่านกระบวนการออกซิเดชันของน้ำด้วยไฟฟ้าเคมีที่ขับเคลื่อนด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ โดยใช้ตัวเร่งปฏิกิริยาวิวัฒนาการของออกซิเจน เมื่อพิจารณาถึงต้นทุนที่สูงในการขนส่งตัวเร่งปฏิกิริยาจากโลก ตัวเร่งปฏิกิริยาจากนอกโลกที่พัฒนาจากวัสดุในท้องถิ่นบนดาวอังคารจึงกลายเป็นปัญหาทางเทคนิคที่สำคัญ

นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศจีน (USTC) ได้ร่วมมือกับสถาบันวิจัยของจีนและสกัดส่วนประกอบจากอุกกาบาตดาวอังคารด้วยนักเคมีหุ่นยนต์เอไอ และสังเคราะห์ตัวเร่งปฏิกิริยาใหม่ในเวลาเพียงหกสัปดาห์

ศาสตราจารย์เจียง จุ้น มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งประเทศจีนกล่าวว่า นักเคมีหุ่นยนต์เอไอ ได้สร้างแบบจำลองการคาดการณ์โดยการเรียนรู้เอกสารเคมีที่เกี่ยวข้องมากกว่า 50,000 ฉบับ และส่งมอบสูตรตัวเร่งปฏิกิริยาที่มีแนวโน้มควบคู่ไปกับสภาวะสังเคราะห์ที่เหมาะสมที่สุดภายใน 6 สัปดาห์