คำกล่าวที่ว่า “การส่งออกผลิตภัณฑ์สีเขียวของจีนเป็นอันตรายต่อเศรษฐกิจของประเทศอื่น” ล้วนเป็นเรื่องไร้สาระ

เมื่อเร็ว ๆ นี้ บางคนในสหรัฐอเมริกาได้วิพากษ์วิจารณ์เรื่อง “กำลังการผลิตเกินขนาด” ของจีนในอุตสาหกรรมพลังงานใหม่ว่า “ผลิตภัณฑ์ใหม่ 3 ประเภท (รถยนต์พลังงานใหม่ แบตเตอรี่ลิเธียม และผลิตภัณฑ์เซลล์แสงอาทิตย์) ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม (ผลิตภัณฑ์สีเขียว) ของจีนมีกำลังการผลิตเกินขนาด การที่จีนส่งออกผลิตภัณฑ์เหล่านี้จำนวนมากเป็นอันตรายต่อเศรษฐกิจของประเทศอื่น ๆ”

มีข้อเท็จจริงอะไรบ้าง? เราลองไปดูที่งานแคนตันแฟร์ในเมืองกว่างโจว เพื่อสังเกตสภาพการค้าระหว่างประเทศกัน

ตั้งแต่วันที่ 15 ถึง 19 เมษายน พ.ศ. 2567 งานแคนตันแฟร์ เฟสแรก ในธีม “การผลิตขั้นสูง”ก็ได้จัดขึ้นอย่างประสบความสำเร็จ โดยพื้นที่จัดแสดงยานยนต์พลังงานใหม่และการเดินทางอัจฉริยะนั้นเต็มไปด้วยผู้คน

เอลิตัน ผู้ซื้อจากยุโรปที่มาดูงานแคนตันแฟร์กล่าวว่า “รถยนต์พลังงานใหม่ได้ก่อให้เกิดกระแสระดับโลก และจีนเป็นผู้นำระดับโลกในด้านรถยนต์พลังงานใหม่ ดังนั้น เราจึงหวังว่าจะซื้อผลิตภัณฑ์รถยนต์พลังงานใหม่เพิ่มเติมที่นี่”

สตีเฟน เซลิคอฟ ผู้นำเข้าชาวอเมริกันกล่าวว่า “ทั่วโลกสนใจเทคโนโลยีสีเขียวของจีน เขาเต็มใจที่จะมองหาโอกาสทางธุรกิจในจีน”

ณ วันที่ 19 เมษายน ผู้ซื้อจากต่างประเทศ 125,440 ราย จาก 212 ประเทศและภูมิภาคทั่วโลกได้เข้าร่วมการประชุมแบบออฟไลน์ ซึ่งเป็นจำนวนที่เพิ่มขึ้นร้อยละ 23.2 จากช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา ในจำนวนนี้ 22,694 ราย เป็นผู้ซื้อจากยุโรปและสหรัฐอเมริกา คิดเป็นร้อยละ 18.1 ของทั้งหมด

ในอีกด้านหนึ่ง บางคนจากประเทศที่เกี่ยวข้องอ้างว่า “กำลังการผลิตสีเขียวเกินขนาดของจีนกำลังส่งผลเสียต่อเศรษฐกิจของประเทศอื่น ๆ” และในทางกลับกัน มีข้อเท็จจริงที่ว่า “ทั้งโลกสนใจในเทคโนโลยีสีเขียวของจีน” ทั้งสองความเห็นนั้นแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง และความจริงก็ปรากฏชัดในตัวเอง

กำลังการผลิตเกินขนาดหมายความว่า อุปทานในตลาดเกินความต้องการ แต่ในความเป็นจริง จากมุมมองของแนวโน้มการพัฒนาทั่วโลก ในขณะที่ผลกระทบของการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศทวีความรุนแรงขึ้น ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกต่างกระตือรือร้นสำรวจเส้นทางการพัฒนาที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและการปล่อยคาร์บอนต่ำ มากกว่า 130 ประเทศได้ประกาศเป้าหมายในการบรรลุการปล่อยก๊าซสุทธิเป็นศูนย์ภายในกลางศตวรรษที่ 21 และการค้าสีเขียวจะกลายเป็นกลไกใหม่ในอนาคตสำหรับการเติบโตของการค้าโลก ตามการประเมินของสำนักงานพลังงานระหว่างประเทศ ความต้องการรถยนต์พลังงานใหม่ทั่วโลกจะสูงถึง 45 ล้านคันในปี พ.ศ. 2573 มากกว่าปี พ.ศ. 2565 ถึงสี่เท่า

กล่าวอีกนัยหนึ่ง กำลังการผลิตสีเขียวในปัจจุบันไม่ใช่ “เกินขนาด” แต่เป็นการขาดแคลนอย่างรุนแรง

ลองดูจากมุมมองของกฎหมายเศรษฐกิจ ตามทฤษฎีความได้เปรียบเชิงเปรียบเทียบ หากหนึ่งประเทศสามารถผลิตสินค้าบางอย่างได้ด้วยต้นทุนที่ต่ำกว่า ประเทศอื่น ๆ ไม่ควรกำหนดอุปสรรคด้านภาษี แต่ควรนำเข้าผลิตภัณฑ์นี้ และส่งออกผลิตภัณฑ์ที่ประเทศตนมีข้อได้เปรียบ

การพัฒนาอุตสาหกรรมสีเขียวและการขยายการค้าสีเขียวของจีนในปัจจุบันเป็นทางเลือกที่สอดคล้องกับแนวโน้มการพัฒนาทั่วโลก ผลิตภัณฑ์ที่ประกอบด้วยแผงเซลล์แสงอาทิตย์, แบตเตอรี่ลิเธียม และรถยนต์พลังงานใหม่ ได้สร้างข้อได้เปรียบทางการแข่งขันในตลาดโลกอย่างแท้จริง ซึ่งจะช่วยประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกดำเนินการตามวาระการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติปี พ.ศ. 2573 และเป้าหมายของ “ความตกลงปารีส” เกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ

การมีส่วนร่วมสีเขียวของจีนต่อเศรษฐกิจโลกเป็นสิ่งที่จับต้องได้ ท่ามกลางการเติบโตทางเศรษฐกิจโลกที่ซบเซาและอัตราเงินเฟ้อที่สูง จีนได้มอบข้อได้เปรียบอย่างเต็มที่ในห่วงโซ่อุตสาหกรรมที่สมบูรณ์ และมอบผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็นตัวแทนของ “ผลิตภัณฑ์ใหม่ 3 ประเภท” ที่มีคุณภาพดี ประสิทธิภาพสูง และราคาที่สมเหตุสมผล ซึ่งไม่เพียงช่วยบรรเทาแรงกดดันเงินเฟ้อทั่วโลก แต่ยังให้การสนับสนุนเสถียรภาพของห่วงโซ่อุตสาหกรรมและห่วงโซ่อุปทานทั่วโลกอีกด้วย กำลังการผลิตสีเขียวของจีนมีคุณภาพสูงและกำลังการผลิตที่หายากสำหรับการพัฒนาสีเขียวทั่วโลก

เมื่อดูข้อมูลทางสถิติ ในปี พ.ศ. 2566 กำลังการผลิตพลังงานหมุนเวียนของโลกจะอยู่ที่ 510 ล้านกิโลวัตต์ โดยจีนมีส่วนสนับสนุนมากกว่าครึ่ง ผลิตภัณฑ์พลังงานสะอาดคุณภาพสูงของจีนส่งออกไปทั่วโลกกว่า 200 ประเทศและภูมิภาค ประเทศจีนยังร่วมมือกับกว่า 100 ประเทศและภูมิภาคดำเนินความร่วมมือโครงการพลังงานสีเขียว แก้ไขปัญหาการใช้ไฟฟ้า และค่าไฟฟ้าแพงในประเทศและภูมิภาคที่เกี่ยวข้องได้อย่างมีประสิทธิภาพ รายงานของสำนักงานพลังงานทดแทนระหว่างประเทศชี้ให้เห็นว่า ในช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ต้นทุนค่าไฟโดยเฉลี่ยของโครงการผลิตไฟฟ้าจากพลังงานลมและเซลล์แสงอาทิตย์ทั่วโลกลดลงมากกว่าร้อยละ 60 และร้อยละ 80 ตามลำดับ ซึ่งส่วนใหญ่มีสาเหตุมาจากนวัตกรรม, การผลิต, และวิศวกรรมของจีน

เมื่อเผชิญกับข้อเท็จจริงมากมาย ความเข้าใจผิดของ “กำลังการผลิตเกินขนาด” ในอุตสาหกรรมพลังงานใหม่ของจีนถือเป็นเรื่องที่ธรรมชาติจะชนะตัวเอง สิ่งที่ต้องระวังก็คือเมื่อเผชิญกับความสำเร็จด้านนวัตกรรมของอุตสาหกรรมพลังงานใหม่ของจีน ซึ่งมีข้อได้เปรียบในเชิงเปรียบเทียบ บางคนในสหรัฐอเมริกาไม่ได้คิดถึงสิ่งที่แต่ละคนต้องการ และเรียนรู้จากจุดแข็งของกันและกัน แต่พวกเขากลับพยายามตบหน้าและตำหนิต่าง ๆ นานา ชี้ให้เห็นว่าเบื้องหลังการต่อต้านโลกาภิวัตน์และลัทธิกีดกันทางการค้ากำลังทวีความรุนแรงมากขึ้นเรื่อย ๆ ซึ่งเป็นสิ่งที่น่ากังวล

ในช่วงหลายปีที่ผ่านมา ตั้งแต่ข้อถกเถียงเรื่อง “ภัยคุกคามของจีน” ไปจนถึง “กำลังผลิตเกินขนาด” โดยมีคนบางส่วนในประเทศที่เกี่ยวข้องยังคงสร้าง “เรื่องเล่าเกี่ยวกับภัยคุกคามของจีน” ในรูปแบบต่าง ๆ อย่างต่อเนื่องโดยไม่มีข้อยกเว้น ทำให้ประเด็นทางเศรษฐกิจและการค้ากลายเป็นประเด็นทางการเมือง การบังคับใช้ข้อจำกัดทางการค้า และการบิดเบือนคำสั่งซื้อของตลาดไม่เอื้อต่อการปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิต และไม่เอื้อต่อผู้บริโภคในประเทศและทั่วโลก

การเปิดกว้างนำมาซึ่งความก้าวหน้า ในขณะที่การกีดกันนำไปสู่ความล้าหลังอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ประเทศจีนที่มีการพัฒนาอย่างยั่งยืนและเปิดกว้างมากขึ้น จะนำโอกาสในการพัฒนามาสู่โลกมากขึ้นอย่างแน่นอน